Gezdiklerim Gördüklerim: Nisan 2019

KAMBOÇYA

Başkenti Phnom Penh olan Kamboçya Krallığı, Güneydoğu Asya’da Çinhindi Yarımadası’nda yer alıyor. Kuzeybatısında Tayland, kuzeydoğusunda Laos, doğusunda Vietnam, güneybatısında ise Tayland Körfezi bulunuyor. Kamboçya’nın iki mevsimi var. Mayıs-Ekim arası yağışlı mevsimde hava sıcaklığı 22 C derece, kuru mevsim olan Kasım-Nisan arasında ise 40 C dereceye kadar çıkıyor. Kurak mevsimde 2.590 km2 olan, yağışlı mevsimde ise yaklaşık 24.605 km2 kadar büyüyen Tonle Sap Gölü’nün suları, bulunduğu yoğun nüfuslu ovanın kalbini oluşturuyor. Biyosfer rezervi olarak belirlenen bu alan, aynı zamanda Kamboçya’nın biyolojik çeşitliliğinin önemli bir kısmını kapsıyor. Ülkede, 212 memeli, 536 kuş, 240 sürüngen, 850 tatlı su balığı türü yaşıyor.

***

Ülkenin nüfusu 14.805.000,yüzülçümü ise 181.035 km2.’dir. Nüfusun % 96’sını Khmer halkı, %1,2’sini Cham halkı, %0,1’ini Çinliler, %0,1’ini Vietnamlılar meydana getiriyor. Khmer halkının inancı olan Theravada Budizmi, ülkenin resmi dini ve nüfusun %96’sı bu dine inanıyor. Cham halkı, İslam dinine mensup. Nüfusun diğer kısmı ise Hristiyanlık ve halk dini gibi inanışlara sahip. Resmi dili Khmerce, ama sömürge yönetiminin resmi dili olan Fransızca da kimi okullarda eğitim dili olarak kullanılıyor. Ancak, artık Fransızcanın yerine İngilizcenin kullanımı giderek artıyor. Başkent Phnom Penh, Siem Reap, Battambang ve Kampang Cham önemli şehirleri. Para birimi Riel.

Ülkenin ekonomisi, tarım ve turizme dayanıyor. Nüfusun %80’i tarım kesiminde çalışıyor. Tarım alanlarının yarısından çoğunda pirinç ekiliyor. Tekstil, balık, kauçuk ve kereste başlıca ihraç ürünleri arasında. Tekstil ( hazır giyim ), ihracatının %80’ini teşkil ediyor. Petrol ürünleri, yapı malzemeleri, makineler, araç ve motosikletler de başlıca ithal kalemleri arasında bulunuyor.

***

1993 yılından bu yana Meşruti Krallıkla yönetilen Kamboçya’da, iki meclisli parlamenter bir sistem mevcut. Parlamento, 123 üyeli Milli Meclis ve 61 üyeli Senato’dan meydana geliyor. Ancak İnsan hakları İzleme Örgütü’nün bir yetkilisi, Kamboçya’da hâkim olan sistemi “yüzeysel bir demokrasiyi otoriter bir tarzda uygulayan, belirsiz komünist serbest piyasa devleti” diye tanımlamış.

***

Ülkenin Kısa Tarihçesi

Khmerler, 802 yılında Khmer İmparatorluğunu kurmuşlar ve 15. Yüzyıla kadar devam eden bu dönemde, dini tapınak ve mimarinin en güzel örnekleriyle zamanımıza kadar gelen, Angkor gibi büyük bir şehir meydan getirmişler. Daha sonra çeşitli ülkelerin hâkimiyetine giren Kamboçya, 1863-1953 yılları arasında Fransa’nın sömürgesi olmuş.

Kral Norodom Sihanouk’un önderliğinde, 9 Kasım 1953’de bağımsızlığını ilan eden Ülke, 1975-1978 yılları arasında Pol Pot liderliğindeki Kızıl Khmerlerin yönetimine girdi. Pol Pot rejimi, köylü olmayan tüm Kamboçyalıları ağır şartlarda pirinç tarlalarına çalıştırdı, muhalefet edenleri öldürdü. Pol Pot yönetiminde, 3,3 milyon Kamboçyalı öldürüldü. 1978-1992 Vietnam İşgali döneminden sonra, 1993 yılında Norodom Sihanouk ile şimdiki Meşruti Krallık dönemi başladı.

PHNOM PENH

Başkent Phnom Penh, 1.501.725 kişilik nüfusuyla, aynı zamanda ülkenin en büyük şehri. Kamboçya’nın güney-orta bölgesindeki şehrin yakınında; Tonle Sap, Mekong ve Bassac nehirleri var.

Phnom Penh

Ülke Siyam egemenliğindeyken, Phnom Penh, Kral I. Norodom tarafından 1866 yılında Kamboçya’nın başkenti ilan edildi. 1870 yılında başlayan Fransız sömürge döneminde ise; inşa edilen otel, okul, kışla, hastane, banka ve mahkeme binaları ile nehir kenarındaki küçük bir köyden, gelişmiş bir şehre döndü. 1920’lerde, “Asya’nın İncisi” olarak bilinen Phnom Penh, daha sonra da gelişmesini sürdürmeye devam etti.

Phnom Penh

Phnom Penh, Siem Reap ve Sihanukville ile birlikte Kamboçya’nın küresel çapta ve turistik şehirlerinden. Şehir, büyük bulvarları, kendine has tarihi mimarisi ve Fransız sömürge binaları ile dikkati çekiyor. Son yıllardaki çift haneli büyüme oranları, bunun paralelinde yeni oteller, restoranlar, barlar, yüksek binalar ve konutlarla birlikte şehirde ekonomik bir patlama yaşandı. Phnom Penh, ülkenin endüstriyel ve kültürel merkezi haline geldi. Denizden 290 km uzakta yer almasına rağmen, Mekong Nehri üzerindeki bir liman şehri olması, şehrin önemini arttırıyor.

***

Kamboçya Sınırı Giriş ve Pasaport Kontrol Noktası

Kamboçya Pasaport Kontrol Noktası

Vietnam’da Chau Doc’tan yola çıktığımız sürat teknemizle Kamboçya sınırına, giriş ve pasaport kontrol noktasına geldik. İskelenin merdivenlerini çıkınca bizi geniş, ferah, ağaçlıklı bir alan karşıladı.

Kamboçya Pasaport Kontrol Noktası

Alanın ortasında, soldan sağa doğru Khmer/Kamboçya mimarisi tarzında üç küçük dini yapı vardı. En solda bulunan 2-3 metre yüksekliğindeki yapıyı, Hanoi’deki “Tek Sütunlu Pagoda”nın minyatürüne benzettim.

Kamboçya Pasaport Kontrol Noktası - Savaşçı Heykeli

Onun yanında, ortada, beş-altı basamakla çıkılan yarım metrelik bir platform, platformun üzerinde ayakta bir savaşçı heykeli vardı. Kare şeklindeki platformun dört köşesindeki altın yaldızlı sütunlar, Khmer tarzı çatıyla birleşerek ayrı bir yapı oluşturuyordu. Sağda ise yine 2-3 metre yüksekliğinde bir sunak bulunuyordu.

Kamboçya Pasaport Kontrol Noktası - Sunak

Alanın sağında ve solunda yer almış, tek katlı pasaport kontrol ve vize binalarına yöneldik. Ortamı beğenmiştik. Pasaport kontrol ve vize işlemleri sürerken ve sonrasında etrafı dolaşıp, fotoğraf çektik. Fırsat bulmuşken para bozdurduk, kafesinde atıştırmalık bir şeyler yedik.

***

Mekong Nehri’nden Phnom Penh’e “Hiç Bitmesin” Dediğimiz Yolculuk

Sürat teknemizle, artık Kamboçya sularında ilerliyorduk. Tekneyle bir ülkeden başka bir ülkeye geçmiştik. Benim ve gezideki arkadaşların çoğu için bir ilkti bu. Biz bize olduğumuz sürat teknemizde, 12 kişilik grubumuzun dışında iki de mürettebat bulunuyordu.